Τρίτη 21 Δεκεμβρίου 2010

Αντικοινωνική συμπεριφορά


Πρόσφατα σε ένα κεντρικό δρόμο των Ιωαννίνων η τροχαία άλλαξε τον χρονισμό των φαναριών, μειώνοντας το χρόνο που είναι διαθέσιμος στα αυτοκίνητα να στρίψουν. Το αποτέλεσμα βέβαια αυτού ήταν να δημιουργείται αφόρητη κίνηση κάποιες συγκεκριμένες ώρες της ημέρας. Και όποτε υπάρχει κίνηση στην Ελλάδα ο έλληνας οδηγός έχει τη λύση: παρακάμπτει την ουρά και μπαίνει μπροστά από τα άλλα αυτοκίνητα. Αυτοί που περιμένουν φυσικά βρίζουν ή κορνάρουν και τις περισσότερες φορές προσπαθούν να «κλείσουν» τον οδηγό με την αντικοινωνική συμπεριφορά ώστε να «τιμωρηθεί» και να μην περάσει γρήγορα το φανάρι.
Η συγκεκριμένη αντικοινωνική συμπεριφορά έχει κόστος (κοινωνικό στίγμα) και όφελος (δεν περιμένουν στην ουρά). Άρα με βάση την οικονομική θεωρία μπορούμε να κάνουμε κάποιες προβλέψεις. Για παράδειγμα όταν αυξάνει η ουρά σε ένα φανάρι, τόσο το όφελος όσο και το κόστος αυξάνονται. Άρα δε μπορούμε να ξέρουμε εκ των προτέρων αν τελικά περισσότεροι οδηγοί θα επιδείξουν αντικοινωνική συμπεριφορά. Παρόλα αυτά εμπειρικά φαίνεται πάντα όσο αυξάνεται η ουρά στο φανάρι τα άτομα που προσπερνάνε την ουρά αυξάνονται. Αυτό ταυτόχρονα σημαίνει ότι το κόστος του στιγματισμού από τους υπόλοιπους προφανώς είναι πολύ μικρό και γι αυτό μόλις το όφελος από την αντικοινωνική συμπεριφορά αυξηθεί, τότε πολύ εύκολα αποφασίζουν να προσπεράσουν την ουρά.   

Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2010

Πολιτική…όπως λέμε θέατρο

Χθες το μενού είχε συνάντηση πολιτικών αρχηγών. Δε μπορώ να μη μπω στον πειρασμό να σχολιάσω…
Βλέποντας τους ηγέτες των τριών ($^%#) κομμάτων αριστεράς μπήκαν στο μυαλό μου διάφορες σκέψεις. Έχοντας ακούσει την ρητορική τους τον τελευταίο καιρό, σκέφτομαι π.χ. ότι ο Α. Τσίπρας (που δεν πήγε στη συνάντηση) μόλις δει τον πρωθυπουργό θα συμπεριφερθεί το λιγότερο όπως ο Διαμαντίδης στον Τεόντοσιτς στον περσινό δεύτερο τελικό του πρωταθλήματος μπάσκετ. Από την άλλη έβλεπα την Α. Παπαρήγα να ανταλλάσει τη συνηθισμένη χειραψία και έλεγα…μόλις βγουν οι κάμερες εκεί μέσα θα γίνει «αμέρικαν μπαρ»· θα φύγουν τραπέζια στον αέρα, ο πίνακας που κοσμεί το γραφείο θα γίνει κολάρο στο λαιμό του πρωθυπουργού κ.ο.κ. Και όταν είδα και τον Α. Σαμαρά είπα, τώρα θα χαλάσει μια γνήσια αντρική φιλία- άλλοι έχουν σκοτωθεί για μια γυναίκα, άλλοι για το ποδόσφαιρο, αυτοί θα σκοτωθούν για το ποιος μπορεί να σώσει την Ελλάδα πιο σύντομα.
Και επειδή φυσικά ούτε για πλάκα έγιναν αυτά θα ήθελα να άκουγα τι είπαν οι πολιτικοί αρχηγοί όταν έφυγαν οι κάμερες. Αν ήμασταν με τον παλιό πρωθυπουργό ή συζήτηση πιστεύω θα πήγαινε αργά ή γρήγορα στο ποδόσφαιρο, τις χασαποταβέρνες, το καινούργιο Pro και γιατί όχι για το ποιος έχει τις πιο ωραίες γραμματείς. Το πρόβλημα όμως είναι ότι έχουμε άλλο πρωθυπουργό…οπότε το θέμα γίνεται πιο σύνθετο. Η συζήτηση θα περιστράφηκε γύρω από τα ντοκιμαντέρ του ΣΚΑΙ, τον πιο οικολογικό τρόπο μετάβασης στη δουλειά (ποδήλατο, πόδια, άλογο ή γαϊδούρι) κ.ο.κ. Στο τέλος βέβαια ο εκάστοτε αρχηγός θα του είπε… «Γιώργο, τώρα πρέπει να βγούμε στους δημοσιογράφους και να τα πω έξω από τα δόντια. Γνωρίζεις άλλωστε, το έχεις κάνει και εσύ. Πες μου κάτι βαρύ για να βγω τσαντισμένος/η ειλικρινά». Και τότε ο πρωθυπουργός θα ψέλλισε «…που να σου καεί το μπλέντερ και να μη μπορείς να πίνεις φυσικό χυμό για πρωινό». Και φυσικά ο αντίστοιχος πολιτικός αρχηγός βγήκε έξω μες στη ζοχάδα με μια σκέψη «αυτός είναι άχρηστος, ούτε να μας βοηθήσει στο ρόλο μας δε μπορεί».