Κυριακή 17 Οκτωβρίου 2010

Φα(σ)κελάκι

Τις τελευταίες μέρες είχα μια σύντομη εμπειρία με το δημόσιο σύστημα υγείας. Αυτή η εμπειρία με έκανε να δω κάποια πράγματα λίγο διαφορετικά. Συνειδητοποίησα πρώτα απ’ όλα ότι το πρόβλημα με τις (επίσημες- νόμιμες) αμοιβές των γιατρών του ΕΣΥ δεν είναι τόσο το πολύ χαμηλό ύψος τους αλλά η διάρθρωσή τους μέσα στο χρόνο: μάλλον το προφίλ των αμοιβών αυτών είναι αρκετά ίσιο μέσα στο χρόνο. Αυτό σημαίνει αυτομάτως ότι το σύστημα από μόνο του δεν δημιουργεί (νόμιμα) κίνητρα για να γίνεις «σούπερ σταρ». Κατά αναλογία σκεφτείτε ένα ποδοσφαιριστή που γνωρίζει ότι «παίξει- δεν παίξει» θα παίρνει μια σταθερή αμοιβή για όλη του την καριέρα! Ποτέ δε θα προσπαθήσει ή θα πάρει τα ρίσκα για να γίνει γνωστός και να αυξήσει τα έσοδα του.
Το πρόβλημα εδώ υπάρχει επειδή το ΕΣΥ λειτουργεί με λίγα εσωτερικά κίνητρα αμοιβών. Το φακελάκι εξυπηρετεί ακριβώς τη δημιουργία κινήτρων: οι αποδεδειγμένα καλοί γιατροί (οι σταρ) μπορούν να παίρνουν μεγαλύτερες παράνομες αμοιβές, ενώ αυτοί που δεν έχουν γίνει γνωστοί δεν μπορούν να πάρουν τις επιπλέον προσόδους. Ο μόνος τρόπος για να αυξήσουν τα (παράνομα) έσοδά τους είναι να κάνουν μια σειρά από ιατρικές επιτυχίες αμειβόμενοι απλώς με τον χαμηλό μισθό που τους δίνει το Ελληνικό Δημόσιο. Επομένως αν κάποιος δε θέλει ή δε μπορεί να δώσει φακελάκι θα καταλήξει να εξετάζεται ή χειρουργείται από έναν «άγνωστο» (αλλά ίσως ανερχόμενο) γιατρό. Και κανείς βέβαια δε μπορεί να πει ότι ο «άγνωστος» γιατρός είναι σίγουρα χειρότερος από τον σταρ (σκεφτείτε πάλι το ποδόσφαιρο!).
Αν οι πιο πάνω διαπιστώσεις είναι σωστές τότε ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος χρηματισμού των γιατρών είναι πολύ απλά να νομιμοποιηθεί το φακελάκι: οι φτωχοί πολύ απλά θα «θεραπεύονται» από «άγνωστους» γιατρούς, ενώ αυτοί που είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν θα έχουν τους σταρ- γιατρούς (το ίδιο συμβαίνει και τώρα). Ταυτόχρονα όμως τα έσοδα των γιατρών θα φορολογούνται και αν το σύστημα διαρθρωθεί με κατάλληλο τρόπο ένα μέρος αυτών των εσόδων μπορεί να γίνει εισφορά στο νοσοκομείο που ανήκει ο γιατρός. Στο κάτω- κάτω αυτό το μάλλον παράδοξο- ημιδημόσιο σύστημα, λειτουργεί de facto εδώ και χρόνια στην Ελλάδα. Αν κάποιος μπορεί να σκεφτεί έναν τρόπο να γίνει το ΕΣΥ πραγματικά δημόσιο είμαι έτοιμος να τον ακούσω- προτάσεις όμως και όχι ευχολόγια.

2 σχόλια:

  1. Όντως θίγεις ένα πολύ σημαντικό θέμα.

    Δημόσια, δωρέαν και ίση πρόσβαση στα δημόσια αγαθά είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί. Οι πλουσιότεροι και ισχυρότεροι πάντοτε θα εξασφαλίζουν τη μερίδα του λέοντος.

    Ας εξετάσουμε και άλλα δημόσια αγαθά. Στρατός. Αν γινόταν μια έρευνα για την οικονομική και κοινωνική προέλευση των φαντάρων που νομίζετε θα βρίσκαμε σχετικά περισσότερα άτομα από τις ανώτερες εισοδηματικές τάξεις;

    Σε στρατόπεδα της Αθήνας ή του Έβρου;

    Στη δημόσια εκπαίδευση. Και εδώ τα ίδια οι φοιτήτες αναλογικά ανήκουν στο άνω τμήμα της κατανομής του εισοδήματος.

    Γιατί πολύ απλά η πιθανότητα να πετύχεις στις πανελλήνιες συσχετίζεται θετικά με το εισόδημα της οικογένειας.

    και ούτω καθεξής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Το πρόβλημα όπως το βλέπω είναι ότι όλα αυτά δεν είναι δημόσια αγαθά, αλλά ιδιωτικά αγαθά παραγόμενα από το δημόσιο και η δημόσια παραγωγή του δημιουργεί στρεβλώσεις

    ΑπάντησηΔιαγραφή