Σάββατο 21 Αυγούστου 2010

Απαισιόδοξη αισιοδοξία

Κοιτώντας τα δημοσιονομικά μέτρα της κυβέρνησης και τον τρόπο που προχωράνε μέχρι στιγμής υπάρχει μια τραγική διαπίστωση: μέχρι στιγμής όλα τα μέτρα στην πλευρά των δαπανών μοιάζουν προσωρινά (π.χ. μείωση των επιδομάτων και κατάργηση δώρων μόνο στο δημόσιο τομέα, συγκράτηση αμυντικών δαπανών, μείωση προγράμματος δημοσίων επενδύσεων) ενώ αντίθετα στην πλευρά των εσόδων τα μέτρα είναι μόνιμα (π.χ. ΦΠΑ στο 23%, καθιέρωση περιβαλλοντικών φόρων κλπ.). Η στρατηγική δουλεύει ωστόσο, το έλλειμμα μειώνεται ακριβώς όμως λόγω της συγκράτησης των δαπανών. Αντίθετα τα μέτρα των εσόδων δεν δίνουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Αυτό βέβαια συμβαίνει επειδή η οικονομία είναι σε ύφεση. Μήπως όμως αυτά τα δύο γεγονότα πρέπει να μας ανησυχούν ακόμα και στο πιο αισιόδοξο σενάριο;
Έστω η κυβέρνηση τα καταφέρνει και παρά το υφεσιακό περιβάλλον μειώνει το έλλειμμα και τιθασεύει το χρέος. Η οικονομία βγαίνει από την ύφεση και τα εισοδήματα αυξάνονται. Κατά συνέπεια αυξάνονται περαιτέρω τα φορολογικά έσοδα της κυβέρνησης και μειώνονται οι κυκλικές δαπάνες. Άρα, η οποιαδήποτε κυβέρνηση, έχει να αντιμετωπίσει ένα ακόμα μικρότερο έλλειμμα, στην ακρίβεια μεγαλύτερο πρωτογενές πλεόνασμα. Τι πρέπει να περιμένουμε να κάνει σε αυτή την περίπτωση; Να μειώσει το επίπεδο των φόρων ή να αυξήσει το επίπεδο των δαπανών; Με βάση τη συζήτηση για το τι είναι προσωρινό και τι μόνιμο μάλλον το δεύτερο! Επιπλέον ποια κυβέρνηση στα πλαίσια του ελληνικού πολιτικού συστήματος δε θα ήθελε να αυξήσει τι δαπάνες, μέσω π.χ. διορισμών, αυξήσεων μισθών στο δημόσιο (με ανορθολογικά επιδόματα), ανορθολογική κατανομή δαπανών κ.ο.κ. Αυτά είναι που αυξάνουν την εκλογική πελατεία, πράγμα που φυσικά κάθε κόμμα επιθυμεί! Με λίγα λόγια, μέσω της αύξησης των δαπανών, πάλι θα καταλήξουμε να έχουμε ένα έλλειμμα γενικής κυβέρνησης κοντά στο 3% (που απαιτεί το σύμφωνο σταθερότητας) και στον πρώτο μεγάλο κλυδωνισμό της παγκόσμιας οικονομίας θα βρεθούμε στην ακριβώς ίδια θέση με αυτή που βρισκόμαστε και σήμερα.
Είναι απαραίτητο επομένως να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος. Πώς; Με αλλαγή στο πολιτικό σύστημα και συγκεκριμένα αλλαγές στο σύνταγμα, αποκρατικοποιήσεις και φυσικά αλλαγή στον εκλογικό νόμο. Όσο αυτά δεν αλλάζουν τόσο οι κυβερνήσεις θα λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο και λογική που λειτουργούσαν μέχρι σήμερα. Όλα είναι θέμα θεσμών και όχι προσώπων.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου